1) Yom HaShoah
Sent on: 05/04/1997 03:31:05
Today is Yom HaShoah, the Holocaust commemoration day. On the Internet, in lieu of lighting the candles I am posting a poem by Moyshe Teif "Af Gitke Taybeles Zavulek". I post this poem in memory of my great- grandparents and their children, and all other victims of the Holocaust.
Iosif Vaisman =============
Moyshe Teif
af gitke taybeles zavulek
af gitke taybeles zavulek tir un toyer ofn... paykl ikh in paykele un vek: hey, shteyt oyf! genug tsu shlofn! hey, khokhmaches, vertl-zoger, sforim-shlinger, tsholnt-freser -kumt, di velt vil zen ot yene, yene ale, velkhe kenen do in gesleh, fintzter-enge, vi di binen honik brengen -nit fun kviten af di vaytn, nor fun vign, vu es lign naye vitenbergs un kulbaks... shteyt shoyn oyf! genug tsu lign! kh'trog far aikh dem frilings nign... zol khotsh eyner ofshteyn, eyner! keyner entfert mir nit, keyner... der oylem shloft.
klap ikh shtarker in mayn paykl, klap ikh... ot! es tsindn zikh di flekl! neyn, dos vrenen mayne finger, s'rint dokh blot fun mayne negl... iz vos shvaygt ir, vilner kinder? hey, khokhmatches, vertl-zoger, sforim-shlinger, tsholnt-freser -kumt, di velt vil zen at yene, yene ale, velkhe shrayen: "komets-alef" nokh in ingeveyd ba muter... esn skorinkes on mutik trogn fayer in di poles -velt fun gzayle a mapole. shteyt shoyn oyf! genug tsu lign! kh'trog far aikh dem frilings nign... zol khotsh eyner ofshteyn, eyner! keyner entfert mir nit, keyner... der oylem shloft.
efnt zikh a fensterl in himl... main gelibte kukt. s'iz zi! befeyresh! a gutmorgn, tayere, gutmorgn! helf mir afvekn dem am kshei oiref...
--vemen vekstu, main getrayer, vemen? vos du vist nit, narele, du nar, az di vilner shlofn shoyn do mer nit, vilner shlofn af ponar...
1945.
Notes.
Teif, Moshe (1904-1966) - Yiddish poet, writer, and translator. Lived in Minsk and Moscow. Was imprisoned in 1937 and in 1949-1953. Served in the Red Army during the WWII. His family perished in Minsk ghetto. Books: "Lider un poemes" (Minsk, 1933), "Parizsher komune" (Minsk, 1933), "Tsuzamen: kinder-zamlung" (Minsk, 1935), "Proletarke, shvester mayne" (Minsk, 1935), "Izbrannoe" (translated in Russian, Moskva, 1958), "Rukopozhatie" (translated in Russian, Moskva, 1964), "Oysderveylts" (Moskve, 1965), "Lider, balades, poemes" (Moskve, 1985). Translated into Yiddish Schiller's "Vilhelm Tel" (Minsk, 1935), de Coster's "Til Ulenshpigel" (Moskve, 1938), and other works.
Citke Taibeles Zavulek - a residential street in the center of Vilna's Jewish Quarter.
Kulbak, Moyshe (1896-1940) - Yiddish poet and writer. Lived in Vilna, Berlin, and Minsk. Was arrested in 1937. Died in the Soviet camp.
Vitenberg (Wittenberg), Itzik - the commander of the partisan organization in Vilna getto. Killed by Gestapo in 1943.
Ponar (Russ. Ponary, Lith. Paneriaj) - a wooded area outside of Vilna, place of the extermination of the Vilna's Jews.
Iosif Vaisman =============
Moyshe Teif
af gitke taybeles zavulek
af gitke taybeles zavulek tir un toyer ofn... paykl ikh in paykele un vek: hey, shteyt oyf! genug tsu shlofn! hey, khokhmaches, vertl-zoger, sforim-shlinger, tsholnt-freser -kumt, di velt vil zen ot yene, yene ale, velkhe kenen do in gesleh, fintzter-enge, vi di binen honik brengen -nit fun kviten af di vaytn, nor fun vign, vu es lign naye vitenbergs un kulbaks... shteyt shoyn oyf! genug tsu lign! kh'trog far aikh dem frilings nign... zol khotsh eyner ofshteyn, eyner! keyner entfert mir nit, keyner... der oylem shloft.
klap ikh shtarker in mayn paykl, klap ikh... ot! es tsindn zikh di flekl! neyn, dos vrenen mayne finger, s'rint dokh blot fun mayne negl... iz vos shvaygt ir, vilner kinder? hey, khokhmatches, vertl-zoger, sforim-shlinger, tsholnt-freser -kumt, di velt vil zen at yene, yene ale, velkhe shrayen: "komets-alef" nokh in ingeveyd ba muter... esn skorinkes on mutik trogn fayer in di poles -velt fun gzayle a mapole. shteyt shoyn oyf! genug tsu lign! kh'trog far aikh dem frilings nign... zol khotsh eyner ofshteyn, eyner! keyner entfert mir nit, keyner... der oylem shloft.
efnt zikh a fensterl in himl... main gelibte kukt. s'iz zi! befeyresh! a gutmorgn, tayere, gutmorgn! helf mir afvekn dem am kshei oiref...
--vemen vekstu, main getrayer, vemen? vos du vist nit, narele, du nar, az di vilner shlofn shoyn do mer nit, vilner shlofn af ponar...
1945.
Notes.
Teif, Moshe (1904-1966) - Yiddish poet, writer, and translator. Lived in Minsk and Moscow. Was imprisoned in 1937 and in 1949-1953. Served in the Red Army during the WWII. His family perished in Minsk ghetto. Books: "Lider un poemes" (Minsk, 1933), "Parizsher komune" (Minsk, 1933), "Tsuzamen: kinder-zamlung" (Minsk, 1935), "Proletarke, shvester mayne" (Minsk, 1935), "Izbrannoe" (translated in Russian, Moskva, 1958), "Rukopozhatie" (translated in Russian, Moskva, 1964), "Oysderveylts" (Moskve, 1965), "Lider, balades, poemes" (Moskve, 1985). Translated into Yiddish Schiller's "Vilhelm Tel" (Minsk, 1935), de Coster's "Til Ulenshpigel" (Moskve, 1938), and other works.
Citke Taibeles Zavulek - a residential street in the center of Vilna's Jewish Quarter.
Kulbak, Moyshe (1896-1940) - Yiddish poet and writer. Lived in Vilna, Berlin, and Minsk. Was arrested in 1937. Died in the Soviet camp.
Vitenberg (Wittenberg), Itzik - the commander of the partisan organization in Vilna getto. Killed by Gestapo in 1943.
Ponar (Russ. Ponary, Lith. Paneriaj) - a wooded area outside of Vilna, place of the extermination of the Vilna's Jews.